De economen bij een ministerie als Sociale Zaken kun je nauwelijks in grotere staat van opwinding brengen dan met praten over de 'marginale druk' of  de ‘marginale wig’. Dat is in wezen een beetje raar. Ik heb altijd geleerd iets marginaals, iets dat in de marge verkeert, niet serieus te nemen. Hou je bij de grote lijnen. En dan toch die opwinding, terwijl de lezer van ambtelijke stukken bovendien vaak niet te weten komt waar het over gaat. De term wordt doorgaans marginaal uitgelegd.

Is het dan opwinding voor niets? Nee, dat zie ik echt helemaal verkeerd, wordt mij verzekerd. Het aanpakken van de marginale druk of het verkleinen van de marginale wig is een hoeksteen van het versterken van onze sociaal-economische structuur, onze welvaart. Onze economen zetten er dan meteen een zorgelijke blik bij. Het is vandaag de dag kennelijk slecht gesteld met die marginale druk.

Op internet wordt wel goed uitgelegd wat de marginale druk is. Zo lees ik op de informatieve site www.encyclo.nl : ‘Marginale druk is het verschil tussen een stijging van het bruto inkomen en de bijbehorende stijging van het netto inkomen, uitgedrukt als percentage van de bruto-inkomensverandering.’ Dat wordt vervolgens in een voorbeeld eenvoudig uitgewerkt: ‘Stel: het bruto inkomen stijgt met 1.000 euro, de corresponderende stijging van het netto inkomen bedraagt 600 euro; de marginale druk van de extra verschuldigde heffingen ter grootte van 400 euro is dan 40 procent (400/1000 * 100%).’ Kijk, zo snap ik het ook.

De term ‘marginale wig’ ontbreekt uiteraard niet in het boekje 'Zullen we zwaluwstaarten' over onnodig ingewikkeld ambtelijk taalgebruik bij de Haagse departementen. De verklaring daar: ‘Wat een werknemer allemaal niet krijgt van een bruto salarisstijging maar moet afdragen aan extra belastingen en premies.’ Oftewel: wat het kabinet de belastingbetaler – uiteraard voor het nut van het algemeen – allemaal afpakt als die zo z’n best doet om harder en langer te werken.

Al met al toch niet zo’n onbetekende term dus. Ik begrijp de opwinding van onze economen inmiddels wat beter. Bovendien hou ik voortaan m’n loonstrookje beter in de gaten: niet marginaal, maar maximaal.