De wachtlijsten in de jeugdzorg zijn een voortdurende bron van zorg. Onlangs stuurden we er weer een brief over naar de Tweede Kamer. De brief bevat wat de vorm betreft twee opmerkelijke zaken die het lezen aanzienlijk vergemakkelijken. Ze verdienen lof en navolging.

Zo eindigt vrijwel elk hoofdstuk met een overzichtelijk blokje ‘samenvatting en conclusie’. Dat is prettig voor de lezer, hij of zij kan snel de essentie van elk onderdeel van de brief tot zich nemen. Het lijkt zo vanzelfsprekend maar we doen dit bij VWS veel te weinig. Hooguit plaatsen we een samenvatting aan het begin of het eind van de gehele brief. Dat biedt bij een brief van elf pagina’s tijdens het lezen te weinig houvast.

Daarnaast bevat de wachtlijstbrief veel grafieken. Ook dat is prettig voor de lezer. Een brief over wachtlijsten bevat uiteraard veel cijfers, dus leent zo’n brief zich ook voor het gebruik van grafieken. Maar ook hier geldt: we maken er veel te weinig gebruik van.

De brief kent helaas ook een paar minder geslaagde passages met veel jargon, onnodige vaktaal. Neem de zin: “Ik heb een traject in gang gezet om de kwaliteit van de beleidsinformatie te verbeteren, zodat ook via de reguliere weg structurele informatie beschikbaar is over de ontwikkeling van de doelmatigheid.” Of deze: “Er is geen relatie tussen de beschikbare middelen en de wachtlijst, in de zin dat provincies met een gemiddeld hoger bedrag per gewogen jeugdige niet minder wachtlijsten hebben.” Onnodig ingewikkeld en taalkundig ietwat verhullend is de zin: “Overigens ben ik er niet op uit om wachtlijsten financieel te belonen, omdat dit een verkeerde prikkel legt.”

Dit soort passages werpt een schaduw op de verder goed leesbare en overzichtelijke brief die in zijn structuur model kan staan voor hoe een goede brief aan de Kamer er vandaag de dag uit dient te zien. De kunst is om die goede opzet qua taalgebruik en begrijpelijkheid van a tot z vol te houden. Mijn samenvatting en conclusie: een goede brief is nooit af.

(Oorspronkelijk gepubliceerd in: '202 stukjes; VWS-ambtenaren en een Tweede Kamerlid schrijven over taal', april 2006)