Na het spookhuis, het spookschip en de spookrijder heeft nu ook de spooknota z’n intrede gedaan in de Nederlandse taal. Het spookt in de zorg met de nota’s van de ziekenhuizen na het invoeren van een nieuw declaratiesysteem, de zogenoemde diagnose- behandelingscombinaties (dbc’s). Patiënten herkennen zich niet in de rekening; die vermeldt behandelaars die ze nooit hebben gezien of behandelingen die nooit hebben plaatsgevonden. De media spreken dankbaar van ‘spooknota’s’.

Wat is er aan de hand? Patiënten krijgen sinds kort van het ziekenhuis een rekening die vermeldt welke behandelingen hij of zij gemiddeld had moeten ondergaan voor een bepaalde kwaal. Met de naam van de behandelaars die die behandeling hadden kunnen uitvoeren. Inderdaad: hadden kunnen, maar patiënten zijn niet gemiddeld, de werkelijkheid is dus een hele andere.

Zo kwam een maag-darmspecialist die zich in z’n eigen ziekenhuis voor een andere kwaal had laten behandelen in de nota zijn eigen naam als behandelaar tegen. De specialist knipperde met z’n ogen: hij had zichzelf toch echt niet behandeld of was hij nou gek geworden. En zo wemelde het in de media van de voorbeelden van spooknota’s.

Inmiddels hebben VWS en de vereniging van ziekenhuizen een bijsluiter gemaakt die de patiënt duidelijkheid moet geven over de opbouw van de nota. Want dat is het wrange van de hele zaak: de dbc’s zijn juist bedoeld om de transparantie (duidelijkheid, inzichtelijkheid) van de zorg vergroten. Zodat de kleren van de keizer weer echt zichtbaar worden.

(Oorspronkelijk gepubliceerd in '202 stukjes; VWS-ambtenaren en een Tweede Kamerlid over taal', april 2006