De Nederlandse taal en vaktaal, dat zijn niet altijd vrienden. Wat onder vakbroeders gangbaar is, is vaak geen goed Nederlands. En omgekeerd: goed Nederlands is voor deskundigen vaak net weer iets te ongenuanceerd.

Neem nu de term ‘bewezen effectief’ die ik laatst tegenkwam in een brief aan de Tweede Kamer. Dat is gesneden koek voor mensen die bijvoorbeeld actief zijn met preventie in de gezondheidszorg. Iets is daar pas effectief als het ‘bewezen effectief’ is, als er bewijs op tafel ligt dat iets ook echt werkt. Wie daar anders over denkt, wordt in die wereld raar aangekeken.

De taalkundige haalt er z’n schouders over op. Effectief is effectief, onbewezen effectief bestaat niet. Het woord effectief impliceert al dat er bewijs is dat het werkt. Anders kun je toch niet vaststellen dat het effectief is en gebruik je de term ook niet. Simpel toch? De toevoeging ‘bewezen’ is volkomen overbodig, onnodige dikdoenerij.

Goed schrijven komt bij beleidsnota’s vaak neer op het kiezen van het beste uit twee werelden: gangbaar Nederlands alleen volstaat niet altijd, maar onnodige vaktaal is voor een lezer hinderlijk. De term ‘effectief’ is wat mij betreft voldoende voor een simpele beleidsnota of een actieplan. De toevoeging ‘bewezen’ is meer iets voor het debat van wetenschappers onder elkaar, niet iets om Kamerleden of journalisten mee lastig te vallen. Tot het tegendeel bewezen is, effectief welteverstaan.